وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم تجلیل از کتابداران برگزیده کشوری:
سیدرضا صالحی‌امیری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم تجلیل از کتابداران برگزیده کشوری گفت: دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در چند سال گذشته عملکرد بسیار موفقی در نهاد کتابخانه‌های عمومی داشتند و به جرأت می گویم که ایشان از موفق‌ترین مدیران نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پس از انقلاب هستند. تقاضای من از ایشان و شما کتابداران خوب و دلسوز این است که حرکتی را آغاز کنید که کتابخانه در هر جایی که وجود دارد به کانون فرهنگی تبدیل شود.
به گزارش ستاد خبری بزرگداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار، آیین تجلیل از کتابداران برگزیده کشوری در تالار وحدت برگزار شد. این آیین با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مسئولان و مدیران نهاد، برخی از چهره‌های فرهنگی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، جمعی از نمایندگان مردم در مجلس، کارکنان و کتابداران سراسر کشور در تالار وحدت برگزار شد.
در این مراسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین تجلیل از کتابداران برگزیده کشور با اشاره به قرار گرفتن روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار امسال در آستانه اربعین حسینی گفت:در آستانه اربعین همه ما عاشقان کوی اباعبدالله هستیم و امیدواریم به حق خون شهدای کربلا رهروان حقیقی آن حضرت باشیم. هم در دنیا و هم در اخری مشمول شفاعت آن حضرت شویم. ایام عزیزی است و همه دل‌ها به سوی کربلا است و خوشا به حال آنهایی که زائران کوی حضرت هستند.
صالحی امیری با تأکید بر اینکه امروز به عنوان یک کتابدار در جمع کتابداران سراسر کشور حاضر شده است افزود: امروز به اینجا آمده‌ام تا از نزدیک افتخار حضور چند ساله خودم را در این جامعه بزرگ اعلام کنم. من بزرگترین افتخار خودم را کتابداری می دانم. مطمئن هستم شما با من همنوا هستید که اگر چه ما در نگاه جامعه دیده نمی شویم اما در درون رضایت قلبی داریم که کتاب همیشه همراه ماست و ما منشأ ارتباط مردم با منابع بزرگ دینی، علمی و اخلاقی هستیم.
وی تنها راه رسیدن به توسعه کشور را توسعه فرهنگ دانست و افزود: بدون فرهنگ به توسعه نخواهیم رسید چرا که جاده توسعه از فرهنگ آغاز می شود. بستر و جاده حرکت به سمت توسعه فرهنگی کتاب، کتابخوانی و کتابخانه است. توسعه فرهنگی زیرساخت توسعه ملی است.
عضوی از خانواده بزرگ کتابداران
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: همه بزرگان و اصحاب فرهنگ که در این جمع حاضر شدند به احترام کتابداران آمده‌اند و این بدان معنی است که بزرگان فرهنگ قدر کتابداران را می‌دانند. حضور من در مراسم بزرگداشت امسال به عنوان رییس هیئت امنا و سال‌های قبل به عنوای عضو هیئت امنا یک پیام دارد و آن اینکه خود را عضو کوچکی از خانواده بزرگ کتابداران سراسر کشور می‌دانم.
صالحی امیری با اشاره به اینکه باید دنبال راهکارهای جدیدی برای توسعه کتاب، کتابخوانی و کتابخانه باشیم، گفت: برای این کار اولین اصل این است که باور کنیم کتابخانه محیطی بسته برای تحویل کتاب به متقاضیان نیست، بلکه کتابخانه باید یک مرکز فرهنگی باشد. آقای مختار پور، دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در چند سال گذشته عملکرد بسیار موفقی در نهاد کتابخانه‌های عمومی داشتند و به جرأت می گویم که ایشان از موفق‌ترین مدیران نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پس از انقلاب هستند. تقاضای من از ایشان و شما کتابداران خوب و دلسوز این است که حرکتی را آغاز کنید که کتابخانه در هر جایی که وجود دارد به کانون فرهنگی تبدیل شود طوری که هر کس نیاز به مصرف کالای فرهنگی دارد به کتابخانه مراجعه کند. کتابخانه در کنار مسجد و مدرسه مفهوم پیدا می کند و اینها باید در کنار هم تعریف شوند.
لزوم توسعه کتابخانه های تخصص
وی توسعه کتابخانه‌های تخصصی را بسیار مهم دانست و افزود: توسعه کتابخانه‌های تخصصی می‌تواند بخشی از نیازهای مخاطبان را برآورده کند. امروز، عصر تخصص‌هاست.درست است که نام این نهاد، کتابخانه عمومی است اما در دل خود می‌تواند مجموعه‌ای از کتابخانه‌های تخصصی را هم داشته باشد. کتابخانه‌ها نباید محل انباشت کتاب باشد.کتابخانه باید مرکز مصرف فرهنگی باشد و این جز با اجتماعی شدن کتابخانه‌ها، این مهم میسر نیست. دبیرکل نهاد گزارشی از منابع کتابخانه‌های در سال‌های گذشته دادند که بسیار نگران کننده بود. این آمار به ما نشان می‌داد درصد زیادی از کتاب‌ها در قفسه‌های کتابخانه بدون اینکه خوانده شوند خاک می خورد. این بدین معنی است که کتابخانه را اجتماعی نکردیم. باید نیاز سنجی فرهنگی منطبق با فرهنگ بومی و ملی شکل بگیرد و تأمین منابع بر اساس نیازها انجام شود.
تبدیل کتابخانه عمومی به یک نهاد اجتماعی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یکی از نیازهای مهم امروز را کتابداری الکترونیک معرفی کرد و گفت: ما باید به سرعت به سمتی برویم که روش‌های تأمین منابع را تغییر بدهیم. در اجلاس ایفلا 2016 که من در آن شرکت کردم، مصوب شد که کتابخانه‌های موبایلی در2020. یعنی سه سال آینده باید همه کتابخانه های جهان در یک سیستم مجازی به مشتریان خودشان خدمات بدهند. ما فاصله زیادی با این هدف داریم اما کتابخانه‌ها باید به این سمت بروند. هر کسی از هر نقطه کشور و هر زمان و مکانی که اراده کند وارد کتابخانه شود و از روی دستگاه خود کتاب‌های مورد نیازش را مطالعه کند. مطمئنم این مسئله از ظرفیت شما کتابداران و مدیریت این نهاد بر می‌آید.
صالحی امیری، خلاقیت و نوآوری را در عملکرد کتابخانه‌های عمومی بسیار مهم دانست و افزود: حرکت‌های خوبی توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور انجام شده که قابل تقدیر است، اما باید حرکت عظیمی در مجموعه نهاد شکل بگیرد که بتواند خلاقیت‌های بیشتری در توزیع، مصرف و دسترسی به منابع و تعامل با خوانندگان داشته باشد. امروز اینگونه مطرح است که کتابدار و کتابخانه باید به سمت مصرف کننده بروند این ممکن نیست مگر این که از فضای سنتی حرکت کنیم. تقاضای من از شما کتابداران بزرگوار این است که از شبکه های مجازی غافل نشوید. شبکه‌های اجتماعی فضای مناسبی برای شما فراهم می‌کنند که هم پیام‌های مناسبی را منتشر کنید و هم با مشتریان و اعضای کتابخانه ارتباط بگیرید.
حفظ منزلت کتابداران
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان به این نکته تأکید کرد که باید کرامت و منزلت کتابداران پاس داشته شود و گفت: باید این قشر مظلوم و محروم و قانع را حمایت کنیم. ما باید منزلت کتابداران را در عرصه فرهنگی پاس بداریم. کتابداری باید به عنوان یک شغل بافضیلت دیده شود و مسئولان این شغل شریف را به رسمیت بشناسند. معیشت و امنیت شغلی درخواست اصلی کتابداران است که در مجموعه هیئت امنا برای ثبات و امنیت شغلی و برای توجه ویژه به آنها قدم‌هایی برداشته شده است. ما معتقدیم نقطه اتصال در حوزه فرهنگی با متن جامعه کتابخانه‌ها و کتابداران هستند. این جایگاه را ارج می نهیم و این قول را می‌دهم در جهت تعالی نهاد و توجه به کرامت و منزلت شما انسان‌های بزرگوار قدم‌های موثرتری برداریم.
حلقه وصل اندیشه
محمد اللهیاری معاون توسعه کتابخانه‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این مراسم گفت: شاید برگزاری مراسم‌هایی در طول سال برای کتاب مظلومیت آن را تا حدودی رفع کند، اما روز 24 آبان فرصتی برای جلب توجه‌ها به این سمت است. 24 آبان بهترین فرصت برای یادآوری این است که کتابدار حلقه وصل اندیشه است.
وی در ادامه با اشاره به نحوه گزینش کتابدار برتر در این مراسم، افزود: در سال جاری با اختلاف فاحش نسبت به سال گذشته تعداد سه هزار و 492 پرونده بر مبنای خود اظهاری برای انتخاب کتابدار، کتابخانه، کتابخوان برتر و پیشکسوتان از طریق سامانه به دبیرخانه ارسال شد. رشد 390 درصدی در پرونده‌ها از نقاط عطف است.
الهیاری با بیان اینکه بخش‌های جدیدی مانند کتابدار کودک و کتابدا نابینایان از جمله بخش‌های جدیدی بود که امسال مورد بررسی قرار گرفت، تأکید کرد: دبیر کل نیز به پاس تلاش همه اعضا تعداد هفت هزار و 500 لوح را امضا کرده‌اند که به اعضا تقدیم می‌شود.
کاهش خرافات و عقب ماندگی با بالا رفتن سرانه مطالعه
همچنین در این مراسم طیبه سیاوشی شاه‌عنایتی، نماینده مجلس کتاب را گسترش دهنده فرهنگ و اخلاق در جامعه دانست. او گفت: بالارفتن سرانه مطالعه به کاهش خرافات و عقب‌ماندگی جامعه منجر می شود. در حال حاضر، ضرورت جامعه ما ترویج کتابخوانی را می‌طلبد که تقویت هویت فردی و ملی را به دنبال خواهد داشت.
وی بر توسعه کتابخوانی برای بازگرداندن نقش و حرمت خانواده در جامعه تأکید کرد و افزود:متأسفانه خانواده در معرض تخریب بسیار قرار گرفته، ما نیازمند اصلاح روند کتابخوانی برای تقویت کانون خانواده هستیم. در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، تلاش نمایندگان بر این است که اقدامات مناسب در این جهت از سطح خانواده تا آموزش‌های عالی و استثنایی صورت گیرد. اما مهم‌ترین و موثرترین گام در این جهت اختصاص زنگ کتابخوانی در مدارس است. گامی که تعهد و وظیفه ما در قبال آیندگان را محقق می سازد.
سیاوشی شاه عنایتی استفاده از تبلیغات شهری و تلویزیونی و تعبیه مکان‌هایی برای قصه‌گویی و کتاب خواندن برای کودکان را ابزار مهمی در جهت گسترش فضای فرهنگی کشور دانست و گفت: امیدوارم مشکلات جاری حوزه انتشار کتب و نشریات مختلف با توجه به رویکرد و سیاست های جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کاهش یابد که خود عامل مهمی در ترویج فرهنگ کتابخوانی است. با این شعار همیشگی‌ام صحبتم را به پایان می رسانم که زنان و مادران، محور پیشبرد مطالعه و فرهنگ کتابخوانی در جامعه هستند.بیایید نقش مادران را در پیشبرد اهداف نظام به ویژه مدیریت اهداف فرهنگی جدی بگیریم.
